Aktuelt - Nynorsk Kultursentrum
– Framlegget til statsbudsjett for 2019 gir både pluss og minus for nynorskbrukarane, seier styreleiar Lodve Solholm i Nynorsk kultursentrum. Løyvinga til Nynorsk kultursentrum aukar med 2,2 prosent til 20,5 millionar.
Stina Aasen Lødemel (40) frå Ørsta er tilsett som ny redaktør i det digitale oppslagsverket Allkunne. Ho tek over 1. november etter Per Magnus Finnanger Sandsmark, som frå same dato er direktør i Nynorsk kultursentrum. Lødemel har vore redaksjonssekretær i Allkunne frå 2013.
I statsbudsjett for 2019 føreslår regjeringa å løyve 8,4 millionar til bygging av Vinje-senteret for dikting og journalistikk i Vinje.
Arnfinn Kolerud har fått eit jubileumsstipend på 200 000 av 25-årsjubilanten Nynorsk kultursentrum. Kolerud blei flogen inn frå ein skulesekkturné i Sunnhordland for å motta stipendet og heideren under ein festmiddag i Ørsta fredag kveld.
av direktør Ottar Grepstad
Kronikk av rådsordførar Per Halse og styreleiar Lodve Solholm i Nynorsk kultursentrum
– Vi er klare for jubileumsfest i Ivar Aasen-tunet fredag 28. september, seier direktør Ottar Grepstad. Nynorsk kultursentrum fyller 25 år og feirar med eit gratisprogram som rommar både talar, musikk og tapasbuffet.
– Den dagboka Olav H. Hauge skreiv i 60 år, er ingen sjølvbiografi, men ein litterær tekst som ikkje minst handlar om det å lese. Det sa Øystein Hide i Ulvikasamtalen 2018 med Eirik Vassenden under Ulvik poesifestival laurdag. Ein fullsett sal på Elvatun fekk ein svært innhaldsrik og underhaldande samtale om den nynorske dagboktradisjonen mellom doktorgradsstipendiat Øystein Hide og litteraturprofessor Eirik Vassenden.
Amboltprisen 2018 vart delt ut til professor Ole Karlsen ved Høgskolen i Innlandet under Ulvik poesifestival laurdag 8. september.
Erlend O. Nødtvedt blei tildelt det nyskipa Olav H. Hauge-stipendet under opninga av Ulvik poesifestival fredag 7. september. Den unge poeten frå Bergen får stipendet for å ha fornya det lyriske språket samstundes som han løftar fram fleire litterære uttrykk og tradisjonar.
Turen er komen til Herborg Kråkevik, som deler sin favoritt frå Hauges skattekiste med dikt.
Tom Roger Aadland deler sitt Hauge-dikt.
Poesien har lete seg inspirere av filosofien, og visa versa. Denne månadens drypp frå Olav H. Hauges boksamling er G. Lowes Dickinson: Plato and his dialogues
Ti samtidspoetar har skrive nye dikt opp mot temaet «ordskifte» i dialog med diktinga til Hauge.
Bartendarar, grisar, brurehestar, fjøsnissar, kattar, bikkjer, jenter, gutar, og bestemødre. Vi finn alle desse skikkelsane i lyrisk dans gjennom Anna Kleivas Drikkeviser frå Paris. Det blir spelt på hardingfele, munnharper, seljefløyter, og trekkspel til rennesteinsromantisk rus og dans på bordet: Dette er ein langvarig fest med fleire sider, med mange ulike ansikt.
Ein etablert poet med ein forfattarskap prega av livs- og skrivelyst, og ein trubadur som har levert eit album som vert omtala som ein komande klassikar: Gro Dahle og Endre Olsen er blant høgdepunkta på haustprogrammet til Hauge-senteret.
Den boka av Ivar Aasen som flest aviser omtalte, var «Norsk Navnebog» i 1878 med opplysningar om tydinga av personnamn. Det var også den siste førsteutgåva han gav ut. Det går fram av «Aasen-bibliografien» som Ottar Grepstad presenterer i Aasen-tunet på Aasens fødselsdag 5. august.
Etter ein fantastisk Diktardag på Hardanger folkemuseum på Utne er det godt å ha noko konkret ein kan sjå tilbake på. Difor publiserer vi her Idar Stegane si flotte og informative innleiing om diktinga til Einar Økland.
Per Magnus Finnanger Sandsmark (28) frå Volda er tilsett som direktør i Nynorsk kultursentrum etter Ottar Grepstad.
På vegne av H.M. Kong Harald V dekorerte fylkesmann Lodve Solholm direktør Ottar Grepstad til riddar av 1. klasse av Den kongelege norske St. Olavs orden under ein seremoni i Aasen-tunet onsdag 6. juni.
Olav H. Hauge skreiv dagbok frå 1924-1994. Allereie når han byrjar å skrive dagbok som 15-åring bestemmer han seg for å skrive ned tankar om bøker han har lese. I dette utdraget frå dagbøkene ser vi på kva Hauge skriv om den nynorske litteraturen.
I år er det 200 år sidan Aasmund Olavsson Vinje vart fødd, og det er Vinje sine mangfaldige og rike reiseskildringar som har gjeve inspirasjon til den nye temautstillinga «Ferdaminne frå Troja til Vestlandet».
Olav H. Hauge-senteret og Hardanger folkemuseum heidrar Einar Økland med Diktartavla 2018. Når Økland får si diktartavle på Diktarstien på Utne i juni, er nok eit viktig lyrisk forfattarskap på plass i rekka av sentrale poetar i vår tid.
Anders Vassbotn var politikar og ungdomslagsmann som med diktet «Å leva det er å elska» skreiv seg inn i norsk litteraturhistorie. I år er det 150 år sidan han vart fødd.
Det er no mogleg å søke i boksamlinga til Olav H. Hauge på nett. Utvalde verk vil dessutan bli formidla gjennom nettstaden Digitalt museum.
Ranveig Lægreid deler sitt Hauge-dikt.
Stipendet blir tildelt ein norsk lyrikar, songar eller tekstforfattar under 40 år som har gitt ut inntil tre diktsamlingar eller eigne større songverk, og som med denne kunstnarskapen har vist eit særleg poetisk talent. Stipendet femner om all lyrikk på nynorsk, bokmål og dialekt.
Blant alle bøkene til Hauge finn me også Bibelen. Han har skrive namnet sitt i han 6.10 1922. Då var han 14 år gamal, og det er nærliggjande å tenkja at dette er konfirmasjonsbibelen hans. At han har lese ein heil del i boka kan me sjå, både i understrekingar og margnotat i sjølve bibelen, men også gjennom det han skriv om bibelen i dagboka si.
John-Ragnar Aarset er kåra til Årets nynorskbrukar 2018. Han får prisen «for viljen til konsekvent bruk av nynorsk i politiske miljø der slike røyster trengst for å fremje nynorsk som sak og praksis», seier styret i Nynorsk kultursentrum etter å ha vurdert 47 kandidatar.
Knut Hamre deler sitt Hauge-dikt.
I den nye temautstillinga på Hauge-senteret utforskar vi korleis poesi blir brukt i ulike reiselitterære verk. Utgangspunktet er Aasmund Olavsson Vinje sine Ferdaminne frå sumaren 1860.
Det Samlaget har gjort frå 1868, skapte varige endringar i norsk kulturliv, bokbransje og den språklege kvardagen og har gitt lesarar over heile verda litteratur dei ikkje ville vore utan.
For første gong er Hauge sine tidlege dikt samla i bokform.
Årsresultatet for Nynorsk kultursentrum blei på 1,3 millionar. Det er det beste resultatet nokon gong for institusjonen, som i 2017 hadde samla inntekter på 28,6 millionar. 600 000 av overskotet er sett av til basisutstillinga i Vinje-senteret.
Hauge-senteret ønsker hjartleg velkomen til lansering av Seljefløyta i Voss kulturhus 26. april. Med Bodil Cappelen, spelemann Knut Hamre og sopran Ranveig Lægreid.
Olav H. Hauge-senteret gratulerer Cecilie Løveid med Kritikerprisen for beste vaksenbok 2017! Løveid var ein av fire nominerte og vinn prisen med boka Vandreutstillinger.
Ottar Grepstad har sagt opp stillinga si i Nynorsk kultursentrum og blir pensjonist frå 1. november 2018. Styreleiar Lodve Solholm informerte dei tilsette om oppseiinga på allmøte i går ettermiddag, før eit ekstra styremøte.
Målet med den internasjonale morsmålsdagen er å fremje språkleg og kulturelt mangfald. I poesibygda Ulvik gjer ein det ved å lese og å samtale om dikt på mange språk.
Torsdag 1. mars inviterer Hauge-senteret og Ulvik herad barnehagebarn og skuleelevar til ei tankevekkjande og morosam framsyning med barnebokforfattar Vegard Markhus.
Nynorsk kultursentrum har kjøpt domenet Nynorsk.no frå Norsk Målungdom.
For 150 år sidan emigrerte mange nordmenn til Amerika. Songane dei hadde med seg frå heimlandet er hjartet i framsyninga Migrasong som Reidun Horvei med musikarkollegaer presenterer på Elvatun 14. februar.
– På to år er to store ordbøker ferdige: ei for bokmål, ei for nynorsk og dialektar. Ordbøkene definerer og forklarer til saman mange hundre tusen ord i dei to norske språka. Forklaringane er stort sett greie. Døma på bruken er det verre med. Eitt ord er jamvel skrive ut av norsk historie, skriv direktør Ottar Grepstad.
– Over 1400 forfattarar har debutert skjønnlitterært på nynorsk eller dialekt i bokform. Halvparten av dei kom dei siste femti åra, fortel direktør Ottar Grepstad i Nynorsk kultursentrum. No har han gitt ut andre utgåva av bibliografien «Skjønnlitterære debutantar på nynorsk og dialekt».
Den landsomfattande leseaksjonen Tid for ti 2018 formidlar kvalitetslitteratur og leseglede til sjuandeklassingar over heile landet. I år legg Foreningen !les lanseringa av aksjonen til Olav H. Hauge-senteret.
– 2017 blei eit vendepunkt for oss fordi alle dei største prosjekta våre no kan realiserast. Stortinget og Vinje kommune gjorde vedtak som inneber at Vinje-senteret blir bygt, vi skaffa oss ei viktig samling av litteraturhistorisk materiale, og vi blei 20 fast tilsette. Nynorsk kultursentrum er ein kulturinstitusjon i vekst, seier direktør Ottar Grepstad.
– Eg er imponert over Vinje kommunestyre som no har lagt alt til rette for at bygginga av Vinje-senteret kan ta til i 2018. Det vil gjere inntrykk langt utanfor Telemark, inn i Stortinget og landet rundt, seier direktør Ottar Grepstad i Nynorsk kultursentrum. – På tvers av partigrenser samla nesten heile kommunestyret seg om saka, og vi skal gjere vårt for at alle blir stolte av Vinje-senteret, også dei som enno tvilar.
Då eg vakna,
skein mitt rom
Du blir borte i venstre øye
i skallen
og i venstre pannelapp
Ekkoet
I tronge gjel Brekinga frå
som snøen
som faller
